Sezai KAYA, Gümrük Müşaviri, Gümrük ve Ticaret Eski Müfettişi
Türkiye’de tamir imkânı bulunmayan makine veya teçhizatın yurtdışına gönderildiği ve orada tamir işlemine tabi tutulduktan sonra tekrar geri getirildiği durumlar söz konusu olabilmektedir. Burada hariçte işleme rejiminden yararlanılmakta ve tamirat bedeli üzerinden gümrükte vergiler hesaplanmakta, tamirat işlemi bedelsiz yapılmış ise tam muafiyet kapsamında herhangi bir vergi tahsilatı yapılmamaktadır.
Ancak, tamir maksatlı çıkışlarda tartışma konusu olan husus, ekspertiz raporlarının şart olup olmadığıdır. Zira ekspertiz raporu kimi zamanlarda yurtdışına gönderilen eşyanın bedelinden veya vergilerden yüksek olabilmektedir. Konunun maliyet yönünün anlaşılabilmesi için, bir makinenin bıçaklarının bileyletilmek amacıyla her 20 günde bir yurtdışına gönderilmesi ve her defasında ekspertiz raporu bedeli ödenmesi örnek olarak verilebilecektir.
Örnek olarak anlatılan duruma 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği’nin (Hariçte İşleme-Geçici İhracat) 3/2. maddesi cevap verir mahiyette düzenlemeler içermektedir. Söz konusu maddede tamir amaçlı hariçte işleme izninin verilebilmesi için, eşyanın tamir edilebilir durumda olduğunun gümrük idarelerince tespit edilmesi gerektiği, gümrük idaresince, eşyanın tamir edilebilir olduğunun tespit edilememesi halinde, söz konusu eşyanın bakım ve onarımı ile sorumlu yetkili servisinden alınacak teknik rapor veya sanayi odası veya ticaret ve sanayi odasından alınacak belgenin gümrük idaresine ibraz edilmesi gerektiği ifade edilmektedir.
Bu hükümde görüldüğü gibi alternatifli bir durum söz konusudur.
1) Eşyanın tamir edilebilir durumda olduğunun gümrük idarelerince tespit edilebilmesi halinde herhangi bir rapor gerekmemektedir.
2) Gümrük idaresince, eşyanın tamir edilebilir olduğunun tespit edilememesi halinde söz konusu eşyanın bakım ve onarımı ile sorumlu yetkili servisinden alınacak teknik rapor da sunulabilecektir.
Sonuç olarak, mezkûr Tebliğ hükmünden anlaşılacağı üzere, sanayi odası veya ticaret ve sanayi odası ekspertiz raporunun bir zorunluluk olmadığı kanaatine ulaşılmaktadır.
Kaynak :www.sezaikaya.com/tamir-maksatli-haricte-islemede-ekspertiz-raporu-sart-midir/